Kemaliye’de göç nedeniyle hızla azalan genç nüfus, kalan yaşlı nüfusun var olan dut bağlarının bakımını yapamaması dut ağaçlarının kurumasına ve yok olmasına yol açıyor. Bir dönem büyük kentlere çuval çuval dut kurusu gönderen Kemaliye bu eski kimliğini tümüyle yitirmek üzere… Bu gerçeklerden yola çıkarak konuya dikkat çekmeyi ve dutçuluğun geliştirilmesinin yolunu açmayı amaçlayan I. Dut Paneli 30 Temmuz 2006 tarihinde Kemaliye’de yapıldı.

Kemaliye 1. Dut Paneli, 29. Kültür Festivali kapsamında 30 Temmuz Pazar günü Erzincan Kemaliye’de yapıldı.

Paneli KEMAV ve Kemaliye Belediyesi’nin katkılarıyla Dr. Gülnur Gürler organize etti. Yörede göç nedeniyle hızla azalan genç nüfus, kalan yaşlı nüfusun var olan dut bağlarının bakımını yapamaması dut ağaçlarının kurumasına ve yok olmasına yol açıyor. Bir dönem büyük kentlere çuval çuval dut kurusu gönderen Kemaliye bu eski kimliğini yitirmek üzere… Konuya dikkat çekmeyi ve dutçuluğun geliştirilmesinin yolunu açmayı amaçlayan panelin açılış konuşmasını Dr. Gülnur Gürler yaptı. Gürler’in konuşması sırasında teşekkür ettiği kurumlar arasında Buğday derneği de bulunuyordu. Çünkü Gürler Buğday derneği yönetim kurulu başkanı Victor Ananias ile yaptıkları bir çalışma sırasında Ananias’tan dutun dünyada yeni yeni tanındığını ve sınırsız bir pazarı olduğunu öğrenmiş ve dutçuluğun yörede yeniden geliştirilmesine olan inancı pekişmişti. Hali hazırda tümüyle organik yöntemlerle, suni gübre ve kimyasal kullanılmadan dut yetiştiren yöre için bu meyvenin müthiş bir potansiyeli olduğunu, bu bereketli meyvenin kozmetik, ilaç, ağaç, gıda sektörlerinde yoğun bir şekilde kullanıldığını söyleyen Gürler: “Dut yüzlerce yıldır Kemaliyelilerin yaşantısında, ekonomisinde, kültüründe, inançlarında etkili olmuş ama göz önünde olduğu oranda görünmez hale gelmiş, kadri kıymeti bilinememiş bir değer… Türkiye’nin yalnızca 5 ilinde dut yetişmiyor. Dutçuluğun geliştirilmesi ciddi bir kırsal zenginlik kaynağı olabilir” dedi.

Kendisi de Kemaliyeli olan Sanayi ve Ticaret bakanı Ali Coşkun da yaptığı konuşmada dünyanın giderek tek pazar haline geldiğini ve bu pazarda çılgınca bir rekabetin olduğunun altını çizdi. Yöresel değerlerin ve zenginliklerin harekete geçirilmesinin rekabetteki önemine değinen Coşkun, “Dut yöremizin en önemli değeri. Çok ihmal edilmiş bir meyve… Bu panelle yöremiz için, insanlık için ve tıp dünyası için önemli bir çalışmaya başladık. Giderek azalan dut ağaçlarının artmasını sağlamalı ve bu konuda öneriler geliştirmeliyiz. Kemaliye’nin çekirdeksiz dutunu yeniden gündeme getirmeliyiz” şeklinde konuştu.

Panel çerçevesinde -“Dut ve Yaprağının Kimyasal Yapısı ve Biyoloik Etkileri”, “Türkiye’de ve Dünyada Dut Yetiştiriciliği, “Kemaliye’de Dut Yetiştiriciliğinin SWOT Analizi”, -“Dut Yaprağının Ruminant (büyük ve küçük baş) Hayvanların Rasyonlarında (günlük yemlenmelerinde Kullanılması”, -“Dut Yemekleri ve Türk Mutfağında Dut”,   ”İstihdam ve İhracat Potansiyeli Bakımından Dut”, “Ağaç Endüstrisinde Dut Ağacının Olası Kullanım Alanları ve -“Dutun Türk Halk Edebiyatı ve Kültüründeki Yeri başlıklarında sunumlar yapıldı.

Üreticiler Birliği kurulması, Kemaliye dutunun özelliklerinin incelenmesi, sadece yörede yetişiyorsa coğrafi işaret alınması panel kapsamında kararlaştırılan konuların başında geliyordu. Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, yörede dutçuluğun yeniden geliştirilmesi için gereken tüm konularda bakanlığın destek olacağı sözünü verdi.

Panele Kemaliye Kaymakamı Yaşar Aksanyar, Belediye başkanı Mustafa Haznedar, bürokratlar ve Kemaliyeliler katıldı. Panel çerçevesinde duttan yapılan birbirinden farklı ve lezzetli yiyecekler de konuklara sunuldu.

Panelin konuşmacılarından biri de Buğday dergisi yazarı Tijen İnaltong idi. İnaltog, “Türk mutfağında dut ve dut yemekleri” başlıklı, ilgiyle dinlenen bir sunum yaptı.

Panele katılanlar ve yaptıkları sunum başlıkları şöyleydi:

I.OTURUM BAŞKANI

Prof. Dr. Muharrem Güleryüz

Erzincan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı,Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi,Bahçe Bitkileri ABD Başkanı

PANELİSTLER

Prof.Dr.Ekrem Sezik, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Farmakognozi Ana Bilim Dalı

-“Dut ve Yaprağının Kimyasal Yapısı ve

Biyoloik Etkileri”

Prof. Dr.Sezai Ercişli

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi, “Türkiyede ve Dünyada Dut Yetiştiriciliği

Ahmet Fikret, Ziraat Mühendisi, Batı Akdeniz Araştırma Enstitüsü

“Kemaliye’de Dut Yetiştiriciliğinin SWOT Analizi”

Doç.Dr.Muhlis Macit ve Arkadaşları, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yemler ve Hayvan Besleme Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi -“Dut Yaprağının Ruminant (büyük ve küçük baş) Hayvanların Rasyonlarında (günlük yemlenmelerinde Kullanılması”

II.OTURUM BAŞKANI

Prof.Muzaffer Cemal Özkan, Karadeniz Teknik Üniveritesi Orman Fakültesi Dekanı

PANELİSTLER

Tijen İnaltong, Gazeteci ve Yazar,Mutfak Kültürü Araştırmacısı

-“Dut Yemekleri ve Türk Mutfağında Dut”

Gazi Bilgin, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirmeler Genel Müdürü                                          ”İstihdam ve İhracat Potansiyeli Bakımından Dut”

Prof .Dr.Salih Aslan, Hacettepe Üniversitesi, AğaçEndüstri  Müh.Anabilim Dalı Başkanı  -“Ağaç Endüstrisinde Dut Ağacının Olası Kullanım Alanları

Yard.Doç.Dr.Okan  Baba Marmara  Üniverstesi Fen -Edebiyat Fakültesi -“Dutun Türk Halk   Edebiyatı ve Kültüründeki Yeri

Kaynak : http://www.bugday.org/portal/haber_detay.php?hid=1523